Metoda Bobath

Rehabilitacja pacjentów neurologicznych dorosłych metodą NDT Bobath

Metoda NDT Bobath jest stosowana na całym świecie, a jej nazwa pochodzi od nazwiska małżeństwa, które stworzyło całą koncepcję – Karla i Berty Bobath. To oni jako jedni z pierwszych zaczęli kłaść szczególny nacisk na znaczenie plastyczności układu nerwowego, indywidualne stawianie celów terapeutycznych i systematyczne sprawdzanie efektów rehabilitacji. Poznaj rehabilitację metodą NDT Bobath wykorzystywaną w rehabilitacji osób dorosłych.

Rehabilitacja metodą NDT Bobath dla dorosłych – czym jest?

NDT Bobath to najprościej mówiąc rodzaj usprawniania ruchowego pacjentów neurologicznych – co ważne – również dorosłych. Metoda, początkowo stosowana tylko u najmłodszych, po pewnych modyfikacjach i adaptacji do potrzeb osób dorosłych, znalazła świetne zastosowanie w terapii ruchowej pacjentów np. po udarze niedokrwiennym mózgu i osób dla których ruch stanowi w pewnym stopniu kłopot i wzbudza dyskomfort.

Dla kogo przeznaczona jest rehabilitacja metodą NDT Bobath?

Rehabilitacja metodą NDT Bobath dla dorosłych przeznaczona jest, jak już wspomniano, dla pacjentów neurologicznych, z uszkodzeniami ośrodkowego układu nerwowego, po udarze niedokrwiennym mózgu czy wypadkach.

Metoda znajduje również zastosowanie wszędzie tam, gdzie występują neurogenne zaburzenia ruchu o charakterze zapalnym, urazowym czy zwyrodnieniowym. Tym samym więc, rehabilitacja NDT Bobath jest bardzo użyteczną i często wykorzystywaną metodą leczenia pacjentów z tego rodzaju schorzeniami.

Na czym polega rehabilitacja metodą NDT Bobath?

Rehabilitacja dorosłych metodą NDT Bobath polega przede wszystkim na odzyskiwaniu utraconych w skutek urazu lub udaru funkcji. W terapii kładzie się nacisk m.in. na normalizację napięcia mięśni odpowiadających za prawidłową postawę i wzorzec ruchowy. Metoda ta bazuje na uzyskaniu kontroli posturalnej oraz ruchu selektywnego przez pacjenta.

Podczas procesu rehabilitacji metodą NDT Bobath działa się wielotorowo – stosując odpowiednie pozycje ułożeniowe pacjenta, wprowadzając zmiany w jego środowisku rodzinnym, modyfikując wzorce i zachowania. Niezmiernie ważne jest również wykonywanie ćwiczeń z terapeutą oraz praca nad równowagą. Z pewnością można więc stwierdzić, że rehabilitacja metodą NDT Bobath jest całościowym zaopiekowaniem się pacjentem na wszystkich obszarach jego potrzeb związanych z niepełnosprawnością. Rehabilitacja dla dorosłych NDT Bobath zawsze jest dostosowana do możliwości oraz ograniczeń pacjenta. Polega na regulacji napięcia mięśniowego oraz aktywacji strony porażonej.

Kiedy rozpocząć rehabilitacje metodą NDT Bobath dla dorosłych?

Rehabilitację metodą NDT Bobath dla dorosłych powinno rozpocząć się najwcześniej jak jest to możliwe. Dzięki szybkiej reakcji, chory uniknie utrwalania się patologicznych zmian oraz negatywnego oddziaływania na inne części ciała w obszarze napięcia, czucia, ruchu i percepcji.

Jak wyglądają ćwiczenia metodą NDT Bobath?

Choć początkowo terapia NDT Bobath wykorzystywana była przede wszystkim w rehabilitacji dzieci, dziś z powodzeniem pomaga w leczeniu również osób dorosłych. Oczywiście, techniki i sposoby wykonywania ćwiczeń podlegają zmianom ze względu na prozaiczny fakt – dorośli pacjenci są po prostu więksi i z tego powodu niezbędne jest pewne dostosowanie. Charakterystyczne dla metody NDT Bobath jest specjalistyczne słownictwo, jakiego używa się do nazywania poszczególnych ćwiczeń i treningów.

Na przykład placing to powtórzenie ruchu za terapeutą, które zapobiega utrwaleniu nieprawidłowych wzorców ruchowych, natomiast gulding polega na wykonywaniu w odpowiedniej kolejności ruchów w celu pokazana prawidłowej aktywności.

Rehabilitanci stosują również aproksymację, która jest zwiększeniem dopływu bodźców czuciowych do stawu przez zastosowanie nieprzerywalnego, pulsacyjnego ruchu. Uczestnicząc w rehabilitacji NDT Bobath można spotkać się też z alingmentem, polegającym na prawidłowym ustawieniu poszczególnych segmentów ciała względem siebie w linii prostej.

Postępowanie rehabilitacyjne według metody NDT Bobath

Rehabilitacja dorosłych metodą NDT Bobath została podzielona na cztery etapy. Kiedy pacjent cierpi na obniżone napięcie mięśniowe, pierwszy z etapów polega na wykonywaniu ruchu i jednoczesnej, głośnej komendzie. Ma to na celu uświadomienie pacjentowi, jaki ruch wykonuje. W tym etapie pracuje się również nad reakcjami wyprostnymi kończyny, która uległa porażeniu.

Na kolejnym etapie rehabilitacji wprowadza się ćwiczenia, które mają na celu hamowanie zgięciowej spastyczności porażonej kończyny. W tym momencie leczenia ćwiczy się również mięśnie tułowia. Należy pamiętać, że są one niesamowicie ważne podczas późniejszej stabilizacji pacjenta.

W trzecim etapie rehabilitacji wprowadza się ćwiczenia w podporach. Jako cel stawia się dążenie do ruchów całościowych, zarówno kończyn zdrowych jak i chorych oraz tułowia.

Na ostatnim, czwartym etapie rehabilitacji, ćwiczy się chorą rękę pacjenta, aby osiągnęła ona jak największą sprawność i funkcjonalność. To w tym momencie pacjent próbuje sięgać i chwytać oraz dąży do płynności oraz precyzji w tym zakresie.

Czy rehabilitacja metodą NDT Bobath daje efekty i naprawdę pomaga?

Aby sprawdzić skuteczność i efektywność metody NDT Bobath, wiele niezależnych od siebie naukowców porównywało ze sobą wyniki uzyskiwane przez pacjentów. Pod uwagę brano zarówno chorych, którzy poddawani byli ćwiczeniom i treningom NDT Bobath oraz pacjentów, którzy nie korzystali z tej formy terapii.

Z przeważającej większości badań jasno wynika, że Bobath jest metodą najlepszą dla osób po udarze, mających problemy motoryczne i z napięciem mięśniowym. Choć inne metody leczenia również przynoszą efekty i widoczne są postępy w pracy z pacjentami, tylko Bobath wydaje się być najlepszym wyborem. Pomaga w sposób długotrwały, efekty są naprawdę imponujące i przychodzą dość szybko. Zdecydowanie warto spróbować tej formy leczenia dorosłych dotkniętych neurogennym urazem mózgu.

Przykłady ćwiczeń w metodzie Bobath obejmują delikatne głaskanie i poklepywanie pacjenta po różnych obszarach ciała, co ma za zadanie pobudzić odczucia sensoryczne i wspomóc relaksację. Ćwiczenia takie jak przenoszenie ciężaru ciała na piłce rehabilitacyjnej czy przekręcanie się z boku na bok na stole rehabilitacyjnym pomagają w poprawie koordynacji, równowagi oraz siły mięśniowej. Szarpanie kończyn pacjenta z odpowiednią siłą może być używane do pobudzania mięśni oraz zachęcania do aktywnego uczestnictwa w terapii.

Ważną rolę w metodzie Bobath stosowaną u dzieci, odgrywa także integracja rodziców w proces terapeutyczny; są oni zachęcani do aktywnego udziału w sesjach oraz do stosowania technik terapeutycznych w codziennych czynnościach, takich jak karmienie czy ubieranie, co przyczynia się do ciągłości procesu rehabilitacyjnego i wspiera postępy dziecka.

Poczytaj również o stymulacji bazalnej.

Metoda Bobath dla dorosłych – czym się cechuje terapia?

Metoda Bobath dla dorosłych, pierwotnie opracowana z myślą o dzieciach z zaburzeniami neurologicznymi, znalazła również szerokie zastosowanie w terapii dorosłych pacjentów, szczególnie tych po udarach mózgu czy z innymi schorzeniami neurologicznymi. Terapia ta cechuje się indywidualnym podejściem do pacjenta, skupiając się na identyfikacji i terapii problemów ruchowych wynikających z uszkodzeń mózgu.

Bardzo istotna jest tu analiza i modyfikacja nieprawidłowych wzorców ruchowych oraz stymulowanie pacjenta do odkrywania i utrwalania prawidłowych, funkcjonalnych sposobów poruszania się. Ćwiczenia są często oparte na codziennych aktywnościach, co ma na celu nie tylko poprawę funkcji motorycznych, ale również wzrost niezależności pacjenta. Metoda Bobath wyróżnia się również silnym naciskiem na pracę multidyscyplinarnego zespołu terapeutycznego, w skład którego wchodzą fizjoterapeuci, terapeuci zajęciowi oraz logopedzi, co pozwala na kompleksową i spójną opiekę nad pacjentem.

Terapeuta NDT Bobath – komu zaufać?

Wybierając terapeutę NDT Bobath, warto zwrócić uwagę na kilka kluczowych aspektów, które mogą świadczyć o wysokiej jakości usług. Profesjonaliści z bogatym doświadczeniem zawodowym, którzy zdobywali swoje umiejętności pracując w różnorodnych placówkach medycznych, takich jak przychodnie rehabilitacyjne, szpitale czy prywatne praktyki, są często tymi, którzy mogą zaoferować najbardziej kompleksowe i skuteczne podejście do terapii. Ważne jest, aby terapeuta lub zespół terapeutyczny był nie tylko wysoce wykwalifikowany, ale także miał pasję do pracy z pacjentem i był zaangażowany w osiągnięcie wspólnego celu, jakim jest zdrowie pacjenta. W naszym ośrodku możesz na to liczyć.

Na czym polega metoda Bobath?

Metoda Bobath to podejście terapeutyczne skoncentrowane na indywidualnej pracy z pacjentem cierpiącym na różnego rodzaju zaburzenia neurologiczne, takie jak mózgowe porażenie dziecięce czy skutki udaru mózgu. Głównym założeniem metody jest stymulowanie pacjenta do uczenia się prawidłowych wzorców ruchowych przez kontrolę postawy, równowagi i ruchu. Terapia jest bardzo indywidualna i skupia się na możliwościach i ograniczeniach konkretnego pacjenta, wykorzystując naturalne wzorce ruchowe do poprawy funkcjonowania i samodzielności. Metoda Bobath angażuje także rodziców i opiekunów w proces rehabilitacji, kładąc nacisk na codzienne czynności i interakcje.

Czym się rozni metodą Bobath od Vojty?

Chociaż zarówno metoda Bobath, jak i metoda Vojty są wykorzystywane w rehabilitacji neurologicznej, różnią się one podstawowymi założeniami i technikami stosowanymi w terapii.

Metoda Bobath skupia się na indywidualnym podejściu do pacjenta, stymulując rozwój prawidłowych wzorców ruchowych i poprawiając kontrolę motoryczną poprzez naturalne i płynne ruchy. Terapia jest dostosowana do indywidualnych potrzeb pacjenta i jego aktualnego stanu.

Metoda Vojty opiera się na wywoływaniu odruchowych wzorców lokomocji poprzez specyficzne punkty stymulacji ciała, które są uznawane za uniwersalne dla wszystkich ludzi. Metoda ta jest często stosowana u bardzo małych dzieci, aby stymulować rozwój motoryczny i wspierać naturalne mechanizmy samoregulacji ciała.

Ile trwa Bobath?

Czas trwania terapii metodą Bobath jest bardzo indywidualny i zależy od wielu czynników, w tym od rodzaju i ciężkości zaburzeń neurologicznych, wieku pacjenta, jego ogólnego stanu zdrowia, a także od indywidualnych celów rehabilitacyjnych. Terapia może być stosowana krótkoterminowo, np. przez kilka tygodni, ale w przypadku poważniejszych zaburzeń może trwać miesiące lub nawet lata, z regularnymi sesjami dostosowanymi do postępów pacjenta.

Jak długo trwa rehabilitacja NDT Bobath?

NDT Bobath, podobnie jak sama metoda Bobath, jest procesem długoterminowym, którego czas trwania zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. Może to być proces trwający od kilku miesięcy do kilku lat, zależnie od postępów pacjenta i jego reakcji na terapię. Kluczowe jest regularne uczestnictwo w sesjach oraz zaangażowanie w proces rehabilitacyjny, co umożliwia stopniowe osiąganie zakładanych celów terapeutycznych.