Metoda FITS

Na bazie wieloletnich doświadczeń i obserwacji pacjentów, dr n. med. Marianna Białek i mgr Andrzej M’hango – dyplomowany osteopata i fizjoterapeuta, opracowali Funkcjonalną Indywidualną Terapię Skolioz (w skrócie FITS) od 15 lat wykorzystywaną z sukcesem w ośrodkach rehabilitacyjnych w całej Polsce.

Rehabilitacja metodą FITS – dla kogo jest przeznaczona?

Rehabilitacja metodą FITS opracowana została dla dzieci ze skoliozą, wadami postawy oraz chorobą Scheuermanna (in. kifozą młodzieńczą). Terapia przeznaczona jest zarówno dla pacjentów z uogólnioną wiotkością tkanki łącznej, jak również w skoliozach nieprogresywnych, czy też w przypadku dzieci z prawidłowym napięciem mięśniowym. Dzięki naciskowi na indywidualizację terapii, jej wykorzystywanie jest możliwe w wieku różnych przypadkach klinicznych.

Jak przebiega początkowy etap rehabilitacji metodą FITS?

Rehabilitacja metodą FITS posiada ściśle określone etapy, których należy bezwzględnie przestrzegać, aby zachować efektywność leczenia. Jednym z najważniejszych etapów jest pogłębiona diagnoza, a więc w pierwszej kolejności zapoznanie się z historią choroby pacjenta. W tym celu przeprowadzany jest wywiad z pacjentem i/lub jego opiekunem. Następnie wykonuje się zarówno badania klasyczne, jak również badania według koncepcji FITS.
Na tym etapie rozpoczyna się ustalanie celu terapii oraz plan rehabilitacji, który umożliwi osiągnięcie wspomnianego, ustalonego wspólnie z pacjentem/opiekunem celu. Co ważne, w procesie diagnozy ustala się zarówno ogólny cel terapii, jak również cele szczegółowe i mniejsze, a co za tym idzie – łatwiejsze do osiągnięcia. Tak skonstruowany pierwszy etap rehabilitacji metodą FITS umożliwia rozpoczęcie indywidualizacji procesu leczenia już od pierwszej wizyty.

Na czym polega rehabilitacja metodą FITS?

Kolejnym etapem, po ustaleniu celu i planu rehabilitacji, są zajęcia mające na celu relaksację struktur mięśniowo-powięziowych i stawowych. Dzięki temu możliwy jest ruch korekcyjny i wprowadzanie zmian w przyjmowanych przez pacjenta postawach.
W następnej kolejności tworzone są już prawidłowe wzory postaw funkcjonalnych, czyli takich, które wykorzystuje się na co dzień. Późniejsza faza procesu leczenia metodą FITS polega na utrwalaniu prawidłowych wzorów postaw oraz nauka napięcia korekcyjnego.

Jakie techniki wykorzystuje się w rehabilitacji metodą FITS?

Metoda FITS została opracowana na bazie wielu różnych metod fizjologicznych, których poszczególne techniki zostały uznane za skuteczne w leczeniu skoliozy. Ponadto, niektóre z nich zostały zmodyfikowane, inne z kolei są autorskimi technikami specjalistów, którzy opracowali terapię metodą FITS.
Do wykorzystywanych technik w rehabilitacji metodą FITS należy m.in. poizometryczna relaksacja mięśni, „trening krótkiej stopy”, ćwiczenia oddechowe (tzw. oddech derotacyjny), ćwiczenia we wzorcach korekcyjnych z wykorzystaniem taśmy TheraBand.

Co można osiągnąć stosując rehabilitację metodą FITS?

Oprócz celu ogólnego terapii metodą FITS, podczas tworzenia indywidualnego planu leczenia ustala się również cele szczegółowe. Warto wiedzieć, co można osiągnąć w ramach terapii, aby ewentualna decyzja o jej podjęciu była przemyślana i świadoma.

Rehabilitacja metodą FITS uczy m.in prawidłowego obciążania stóp, co poprawia ustawienie miednicy i równomierne obciążenie nóg. Terapia wzmacnia mięśnie miednicy oraz siłę krótkich rotatorów kręgosłupa, uczy prawidłowego SHIFTU kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej oraz prawidłowego obciążenia pośladków podczas siadu i prawidłowego chodu. Podczas rehabilitacji wykonywane są ćwiczenia równoważne i poprawiające koordynację mięśniowo-nerwową, dąży się do symetrii ustawienia łopatek czy też korekcji ustawienia kolan.
Rehabilitacja metodą FITS może być stosowana również jako wspomaganie leczenia gorsetowego oraz w przypadkach ciężkiej skoliozy, która w danym przypadku nie może być operowana. Terapia FITS spełni swoje zadanie również jako przygotowanie do zabiegu operacyjnego.

Co wyróżnia rehabilitację metodą FITS?

Na proces rehabilitacji metodą FITS składają się nie tylko zajęcia korekcyjne. Nacisk kładziony jest również na budowanie świadomości pacjentów dotyczącej ich postawy. W ten sposób możliwe jest zbudowanie autentycznego zaangażowania w terapię, które niezbędne jest do osiągania ustalonych celów.

Uświadomienie dziecku istniejącej deformacji kręgosłupa i tułowia jest więc ważnym czynnikiem wspomagającym rehabilitację. Ważne, by informacjom dotyczącym nieprawidłowej postawy dziecka towarzyszyło również wskazanie kierunku korekcji skoliozy.
Można wspomnieć tutaj o odpowiednich predyspozycjach pedagogicznych do pracy z dziećmi. Specjaliści prowadzący rehabilitację metodą FITS muszą cechują się zarówno umiejętnościami praktycznymi, jak również zdolnością utrzymania odpowiedniej motywacji u pacjenta.

Czy rehabilitacja metodą FITS jest skuteczna?

Rehabilitacja metodą FITS uzyskała rekomendację Towarzystwa Ortopedycznego i Rehabilitacyjnego Leczenia Skolioz SOSORT (Society on Scoliosis Orthopaedic and Rehabilitation Treatment). Jest jedną z 7 metod na świecie, które uzyskały takie wyróżnienie, co oznacza, że jej techniki oraz założenia zostały zaaprobowane i zaakceptowane przez najważniejszych i największych specjalistów (fizjoterapeutów, ortopedów i chirurgów) w dziedzinie leczenia skoliozy na całym świecie. Metoda ta jest wciąż rozwijana i ulepszana, a efekty prac specjalistów prezentowane są podczas konferencji naukowych na w Polsce i za granicą.